Luke 12

Di haga iloo hai baahi gi nia hai hegau ngudu golomada

(Matthew 10.26,27)

1Dogologowaahee ne loomoi gi di gowaa e dahi, gu deeoo gu dagadagahi ginaadou. Jesus ga helekai matagidagi gi ana dama agoago, “Goodou hagaligaliga i daha mo nia ‘yeast’ o nia Pharisee, aalaa go nia hai hegau ngudu golomada digaula. ^a 2Nia mee ala gu gahu gi nngala, le e huge aga. Gei nia mee huogodoo ala gu hagammuni, le e haga modongoohia gi iloo. ^b 3Gei godou mee ala ne helekai ai i lodo di bouli, la ga longono i lodo di maalama. Gei godou mee ala ma ga helekai haga moolee i lodo di ruum tai, la ga longono mai i nia dahuhu o nia hale.

Ma koai belee mmaadagu ai

(Matthew 10.28-31)

4“Au e hagi adu gi goodou, ogu ihoo hagaaloho, hudee mmaadagu i digau ala e daaligi tuaidina, ga nomuli ga deemee di hai di mee dela koia e mada huaidu. 5Au ga haga modongoohia adu gi goodou, be di maa ko ai belee mmaadagu ai. Mmaadagu i God, dela ono mogobuna i golo e hudu tangada gi lodo di ahi dee odi, i muli taaligi o maa gi made. Hagadonu ina au bolo ma go mee dela belee mmaadagu ai goodou. 6Nia lomilomi e lima le e hui hua gi nia teenedi e lua, gei God e hagalee de langahia dahi lomilomi. 7E hai gadoo be nia ngaahulu o godou libogo gu lawa di dau. Deelaa laa, hudee mmaadagu, goodou koia e mada hagalabagau laa hongo nia lomilomi e logo!

Di haga modongoohia mo di hudu gi daha Christ

(Matthew 10.32,33; 12.32; 10.19,20)

8“Au e hagi adu gi goodou bolo digau ala e haga modongoohia ginaadou i mua digau dogologo bolo ginaadou nia dama ni aagu, gei Tama Tangada e haga modongoohia digaula beelaa i mua digau di langi o God. 9Gei digau ala e haga de iloo au i mua digau dogologo, gei Tama Tangada ga haga de iloo digaula labelaa i mua digau di langi o God. 10Tangada dela ga helekai hai baahi gi Tama Tangada le e mee hua di dumaalia ginai, gei tangada dela ga helekai hai baahi gi di Hagataalunga Dabu, le e deemee di dumaalia ginai. ^c 11Di madagoaa digaula ga lahi goodou e gabunga i lodo nia synagogee, i mua nia gobinaa, be nia dagi, goodou hudee mamaanadu e logo be goodou ga abaaba behee, be goodou ga helekai bolo aha. ^d 12Idimaa, di Hagataalunga Dabu ga aago laa goodou i di madagoaa deelaa, be goodou e helekai bolo aha.”

Di ala kai o tangada maluagina dadaaulia

13Taane i lodo digau dogologo ga helekai gi Jesus, “Tangada Agoago, helekai gi dogu duaahina bolo gi duwwaa i gimaua nia mee o di mau damana.” 14Jesus ga helekai, “Dogu ihoo hagaaloho, ma koai ne gaamai di tonu belee haga donu, be e duwwe di maluagina i goolua?” 15Gei mee ga helekai gi digaula huogodoo, “Gi pula i goodou i nia hagagailaa huogodoo, idimaa, di mouli hagatau o tangada la hagalee go nia mee ala e hai mee ginai, eimaha hogi ma mee tangada maluagina.” 16Jesus ga helekai gi digaula di ala kai deenei: “Tangada maluagina dana gowaa dela koia e hua nia hua laagau humalia. 17Gei mee ga hagabaubau boloo, Dagu gowaa e benebene agu hua laagau huogodoo ai. Au ga hai dagu aha? 18Mee ga bida hagamaanadu boloo: Deenei dagu hai ga hai, Au ga oho gi lala agu hale benebene, ga hau gi mada llauehe gi oo, e dugu agu hua laagau hadagee huogodoo, mo ogu goloo ala i golo. 19Gei au ga hagamaanadu mai gi di au boloo, Goe taane haadanga lamalia, goe gu hai au mee humalia huogodoo ala ga hai hegau iei goe nia ngadau e logo. Mouli haingoohia, miami, inu mo di tentene adu gi di goe. 20Gei God ga helekai gi mee: Goe dadaaulia! Di boo hua deenei gei goe ga diiagi doo mouli, gei di maa koai dela ga hai mee gi nia mee huogodoo nogo benebene k(o)oe?” 21Jesus ga helekai haga muliagina, “Deenei di hai e hai gi digau ala e haga bae nadau maluagina anga hua gi ginaadou, ge hagalee maluagina i mua o God.”

Hagadagadagagee gi God

(Matthew 6.25-34)

22Jesus ga helekai gi ana dama agoago, “Deelaa laa au e helekai adu bolo gi hudee hei e-goodou nia meegai ala e hiihai ginai belee haga mouli ai, be go nia goloo ala e gahu ai goodou. 23Di mouli le e mada hagalabagau i nia meegai, ge tuaidina le e mada hagalabagau i nia goloo gahu. 24Mmada gi nia manu mamaangi: digaula hagalee dogi nadau lii laagau, be e hadi di nadau dau gai. Digaula deai nadau hale dugu mee ai, gei God e haangai digaula! Goodou le e mada hagalabagau i nia manu mamaangi! 25Ma tangada i goodou e mee di mouli mada waalooloo i dana hagabaubau e logo? 26Maa goodou e deemee di hai di mee dulii loo deenei, gei goodou e hagabaubau e logo i nia mee ala i golo eimaha? 27Mmada gi nia akai lodo geinga ala e tomo. Digaula hagalee ngalua e gahu ginaadou. Gei au e hagi adu gi goodou bolo di king Solomon mo ono maluagina la hagalee madamada be tei akai aanei. ^e 28Go God dela e haga gahu nia geinga lodo henua, nia geinga ala e tomo dangi nei, daiaa gu hagalee, gu dudu i lodo di mee dudu geinga, malaa, mee ga haga gahu labelaa goodou! Godou hagadonu le e lligi! 29Goodou hudee manawagee i nia madagoaa e logo, be goodou ga gai be e inu godou aha. 30Idimaa, digau e noho i lodo di bouli henuailala e hagabaubau nia mee beenei. Di godou Damana le e iloo di godou dee dohu. 31Gei goodou gi haa manawa hua i dono Henua, gei mee ga hagahumalia goodou gi nia mee aanei.

Nia maluagina i di langi

(Matthew 6.19-21)

32“Hudee mmaadagu, dagu hagabuulinga siibi dulii nei, i di godou Damana le e manawa tentene di gowadu gi goodou Tenua king o God. 33Huia gi daha godou mee huogodoo, wanga ina nia bahihadu gi digau hagaloale. Heia godou mee dugu hadu hagalee mooho, mo di benebene godou maluagina i di langi i di gowaa dela hagalee ngudu ai, idimaa, digau gaiaa e kae nia maa ai, ge hagalee gai go nia manu. 34Idimaa, di gowaa dela iai godou maluagina, deelaa di gowaa e haa manawa ai goodou.

Digau hagaloohi hagamodobouli

35“Gi togomaalia gi tei mee ga hanimoi, gi ulu i nia goloo hai hegau, ge godou malama gi ula, ^f 36gadoo be digau hai hegau e tali nadau dagi e hanimoi i tagamiami haga hai lodo. Mee ga hanimoi ga dugidugi, gei digaula ga huge di bontai gi mee. ^g 37E maluagina go digau hai hegau ala ga mmada ginai di nadau dagi e aala, gu togomaalia gi dono hanimoi. Au e hagi adu gi goodou di tonu, mee ga daa gi daha dono gahu mahaa, ga hai digaula gi noho gi lala, ga hai hegau gi digaula. 38E maluagina go digau ala ma ga mmada ginai mee gu togomaalia, maeaha maa mee ga hanimoi i di madahidi waelua di boo, be no muli! 39Gei goodou gu mee hua di iloo bolo maa tangada dono hale ga iloo di madagoaa tangada gaiaa ga hanimoi, gei mee hagalee dumaalia gi mee gi ulu gi lodo dono hale. ^h 40Goodou gi togomaalia labelaa, idimaa, Tama Tangada le e hanimoi i di aawaa dela hagalee e kana go goodou.”

Tangada hai hegau manawa dahi mo tangada hai hegau manawa logo

(Matthew 24.45-51)

41Peter ga helekai, “Meenei Tagi, di ala kai deenei laa mai gi gimaadou, be gi digau huogodoo?” 42Gei Tagi ga helekai, “Ma koai e manawa dahi ge hai hegau kabemee? Tangada beenei ga dugu go dono dagi e dagi di hale mono hegau, ge e wanga nia duhongo meegai gi digau hai hegau i di madagoaa dela e humalia. 43E-(haga)maluagina huoloo go tangada hai hegau ma ga gidee dono dagi e hai nia mee aanei i dono hanimoi gi dono hale! 44Au e hagi adu gi goodou di tonu bolo tangada dono hale, la ga dugu a mee e dagi ono goloo huogodoo. 45Maa tangada hai hegau ga maanadu bolo dono dagi le e duai nau ga hanimoi laa, gei mee ga daamada ga dadaaligi nia daane mono ahina huogodoo, geia ga miami ga inuinu gi libaliba. 46Dahi laangi hua di tagi ga hanimoi, gei tangada hai hegau hagalee talitali a mee, gei mee e de iloo ia di madagoaa deelaa. Di tagi ga duuduu a mee haga ligiligi, ga hai a mee gi buni gi di hagaduadua o digau de hagalongo.

47“Tangada hai hegau dela e iloo nia mee o dono dagi ala bolo gi heia, geia hagalee hai nia maa, tangada deelaa le e hagaduadua kono. 48Gei tangada hai hegau dela e de iloo nia mee o dono dagi ala bolo gi heia, geia ga hai hala, tangada deelaa le e hagaduadua maamaa.

Nia mee e logo e hai gi hai go tangada dela ne wanga ginai nia mee e logo, gei nia mee e mada logo gi nonua le e hai gi hai go tangada dela ne wanga ginai nia mee mada logo.

Di waewae ne hidi mai i Jesus

(Matthew 10.34-36)

49“Au ne hanimoi belee dudu henuailala, gei dagu hiihai le e hai bolo ma gi lawa di daamada di gaa! 50Au belee kae di babdais, gei au gu lodo huaidu huoloo ga dae loo gi di lawa di maa. ⁱ 51Goodou e hagabau bolo au ne hanimoi belee gaamai di aumaalia gi henuailala? Deeai, hagalee di aumaalia, gei go tee buni. 52Dangi nei ga huli gi muli, gei digau o di hale dogolima ga dee buni, dogodolu ga hai baahi gi dogolua, gei dogolua ga hai baahi gi dogodolu. 53Nia damana ga hai baahi ang gi nadau dama daane, gei nia dama daane ang gi nadau damana. Nia dinana ga hai baahi gi nadau dama ahina, gei nia dama ahina ang gi nadau dinana. Nia dinana dau aga ga hai baahi ang gi nadau dama ahina dau aga, gei nia dama ahina dau aga ang gi nadau dinana dau aga ginai.” ^j

Di iloo di madagoaa

(Matthew 16.2,3)

54Jesus e helekai labelaa gi nia daangada, “Goodou ma ga mmada gi di gololangi e hanaga i dai, gei goodou ga hai bolo di ua ga doo, gei di maa ga doo. 55Goodou ga hagalongo ia di madangi e hanimoi ngaaga, gei goodou e hai bolo ma ga welengina, gei di maa ga welengina. 56Goodou digau hai hegau ngudu golomada! Goodou e mmada gi di langi mo henuailala, ga mee di iloo be di ahiaalangi la ga hai behee. Malaa, e aha dolomeenei goodou e de iloo di madagoaa?

Hagahumalia ina goe gi doo hagadaumee

(Matthew 5.25,26)

57“Goodou de ga mmada gi di mee dela e donu ga daudali? 58Maa tangada ga hai baahi adu gi di goe i nnaganoho, ga lahi goe gi di gabunga, hagahumalia ina gulu mehanga i mua doo hana gi di gabunga. Maa goe ga hagalee hai beenei, mee ga dagi goe gi mua tangada hai gabunga, ga wanga goe gi tinggee, ga haa gi lodo di hale galabudi. 59Au e hagi adu gi di goe bolo goe ga noho i golo ga dae loo gi di madagoaa ma ga hui doo boibana gi odi !”